Niektóre oleje są zdrowe, są też takie, których należy unikać jak ognia-czy olej sojowy, oliwa z oliwek, olej kokosowy, olej kukurydziany czy z pestek winogron…? Przyjrzyjmy się temu bliżej.
Katarzyna Gurbacka-Dyplomowany dietetyk i promotor zdrowego odżywiania
Autor-bestsellera- odchudzającej książki kucharskiej Sekrety Odchudzania
Po bardzo zagorzałej dyskusji, jaka odbyła się na facebooku, postanowiłam trochę przybliżyć temat tłuszczy, które są zdrowe i można je używać w kuchni. Poznasz także moje zdanie na temat, który dla wielu osób jest dość kontrowersyjny i trudny, ponieważ górę wzięły przyzwyczajenia oraz brak wiedzy.
Dlaczego…bo niektóre oleje i tłuszcze można stosować wyłącznie na surowo jak np. olej lniany, ale są też takie, które nadają się wyłącznie do gotowania, smażenia i pieczenia. Jeśli tłuszcz używany jest niezgodnie ze swoim przeznaczeniem, staje się toksyczny i bardzo szkodliwy dla naszego zdrowia.
Wiele osób uważa, że jeśli na opakowaniu napisane jest „olej roślinny” to jest dobry dla Ciebie. To NIEPRAWDA.
Wiele z olejów roślinnych to silnie rafinowane (czyli przetworzone w wysokiej temperaturze, ciśnieniu i przy użyciu rozpuszczalników przemysłowych np. heksan) oleje: sojowy, kukurydziany, z pestek winogron i rzepakowy. Są też inne oleje.
W większości przypadków, prawie wszystkie przetworzone oleje nie są dla Ciebie zdrowe.
Oto dlaczego…
Może nawet kupiłaś i używasz jednego z tych olejów do pieczenia czy gotowania.
Problem z olejem kukurydzianym, sojowym, z pestek winogron i rzepakowym jest taki, że mimo iż są to oleje roślinne, składają się głównie z nienasyconych tłuszczów, pod wpływem ciepła i światła podatne są na utlenianie. W wyniku utleniania powstają lipidy, uznawane za najbardziej szkodliwe wolne rodniki, które uszkadzają komórki i je niszczą. To jest główną przyczyną większość chorób w tym chorób serca i raka, ale także starzenia się skóry i organów.
Uwaga: TO JEST DOBRZE-jeśli wielonienasycone źródła tłuszczu nie są przetworzone, takie tłuszcze znajdują się w całych nasionach i orzechach. Można je jeść bez obawy o swoje zdrowie.
Jakich tłuszczów używać do smażenia?
Takich, które są najbardziej trwałe, tzn. których rozkład w czasie ogrzania np. smażenia będzie jak najmniejszy. Będą to tłuszcze o wysokiej zawartości kwasów nasyconych, ewentualnie jednonienasyconych omega-9.
Oto kolejność najbardziej trwałych na światło i ciepło tłuszczy (od najmniej do najbardziej trwałych)
1.wielonienasycone
2.jednonienasycone
3.nasycone
Oto coś, czego nikt inny Ci nie powie…
Nasycone tłuszcze są najzdrowszymi tłuszczami do gotowania i smażenia!
Dlaczego?
Ponieważ są bardziej stabilne w czasie smażenia niż wielonienasycone oleje do smażenia np. olej sojowy czy słonecznikowy.
To dlatego oleje tropikalne np. kokosowy, a także masło klarowane i smalec są najlepsze do smażenia i gotowania. Mają mało kwasów tłuszczowych wielonienasyconych i składają się w większości z naturalnych, nasyconych tłuszczów.
Dlatego masło naturalne klarowane (nie margaryna) jest jednym z najlepszych tłuszczów do gotowania.
Oczywiście nie nadaje się do smażenia frytek ale można na nim usmażyć mięso i warzywa.
Wiem, że nie taki informacje słyszysz w radio, tv czy w reklamach, ale osoby, które to piszą nie znają biochemii tłuszczów lub też przemawiają w imieniu wielkich koncernów tłuszczowych. Fałszywie wierzą, że nasycone tłuszcze są dla Ciebie złe…w rzeczywistości zawierają trójglicerydy o średniej długości łańcucha (MCT) i CLA , których brakuje w diecie człowieka.
Prawda jest taka, że te tłuszcze nasycone są zdrowe. Występujący w oleju kokosowym kwas laurynowy wzmacnia układ immunologiczny, jest także badany w kierunku zwalczania niektórych chorób zakaźnych.
Podsumowując … najlepiej do gotowania lub pieczenia są używać klarowanego naturalnego masła lub oleju kokosowego. Oliwa z oliwek extra vergin z pierwszego tłoczenia i na zimno jest również dobra do smażenia, ale w niższych temperaturach np. gdy chcemy usmażyć warzywa.
Lubię też olej z avocado również do pieczenia, ponieważ jest on jednonienasyconym i trwałym tłuszczem, ma przy tym wspaniały zapach i smak!.
W większości wielonienasycone oleje: np. sojowy, kukurydziany, z pestek winogron, rzepakowy są najmniej zdrowe i nie nadają się do spożycia przez ludzi.
Można nimi co najwyżej naoliwić drzwi, albo szprychy w rowerze!
Ja do smażenia używam zdrowych olejów spożywczych:
1. Olej kokosowy tłoczony na zimno, naturalny (stabilny w czasie smażenia, zdrowy)
2. Oliwa z oliwek (do gotowania i smażenia w niskich temperaturach)
3. Masło naturalne klarowane ( masło jest zdrowe i zawiera ważne składniki odżwycze min. witaminę K, kwasy omega-3 i CLA)
Oczywiście, należy pamiętać, że smażenie tak ogólnie nie jest najzdrowszą formą obróbki jedzenia, ale jeśli już decydujemy się na smażenie wybierajmy zdrowe tłuszcze nasycone. Ważny jest po prostu umiar. Nawet będąc na diecie czy dbając o zdrowe odżywianie można smażyć potrawy, jednak ważne aby nie przesadzić.
Proszę, nie daj się nabrać na świetny marketing wielkich koncernów, który mówi o tym, że np. olej rzepakowy jest zdrowy dla Ciebie-nie jest!
I pamiętaj, że możesz walczyć z wysokim cholesterolem, cukrzycą, wysokim ciśnieniem krwi, nadwagą, jedząc zdrowe, naturalne i nie przetworzone produkty i przyprawy, takie jak te poniżej:
Oto super jedzenie, zioła i przyprawy, które regulują ciśnienie krwi, obniżają cholesterol, walczą z cukrzycą, nadwagą, przyspieszają metabolizm ( jedz je!)