Jedni mówią, że można na niej smażyć, inni, że to niezdrowe. Sprawdź sama, czy oliwa z oliwek jest zdrowa i czy można na niej smażyć, czy służy wyłącznie do jedzenia na zimno? Sprawdź co wykazały ostatnie badania naukowe.
Katarzyna Gurbacka-Dyplomowany dietetyk i promotor zdrowego odżywiania
Autor-bestsellera- odchudzającej książki kucharskiej Sekrety Odchudzania
Oliwa z oliwek to jeden z najzdrowszych produktów na Ziemi. Już Homer nazwał ją „złotym płynem”. Jest używana na co dzień w krajach śródziemnomorskich, których mieszkańcy słyną ze zdrowia i długowieczności.
Naukowcy wpisali ją na listę tzw. „superfoods”, czyli produktów spożywczych, które są wyjątkowo bogate w składniki odżywcze (m.in. witaminy, minerały, antyoksydanty, białko, jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe) i dzięki temu bardzo korzystne dla naszego zdrowia. Oliwa z oliwek, dodana do warzyw, podnosi ich właściwości antyoksydacyjne. Połączona na przykład z surówką z tartej marchewki i pomarańczy zadziała na nasz organizm jak prozdrowotna bomba.
7 powodów dla których warto UŻYWAĆ oliwy z oliwek
Badania wykazują, że oliwa z oliwek extra vergin posiada wiele wspaniałych właściwości. Oto powody, dla których powinniśmy jak najczęściej używać jej w kuchni:
- Jest zdrowym tłuszczem, który pomaga schudnąć. Naukowcy z zespołu prof. Petera Schieberle z Technische Universität München (TUM) oraz naukowcy z University of Vienna, pod kierownictwem prof. Veroniki Somozy przeprowadzili badania nad zależnością między uczuciem sytości a obecnością tłuszczów w diecie. Wynik był zaskakujący – oliwa z oliwek spowodowała podwyższenie poziomu serotoniny, czyli hormonu odpowiadającego za uczucie sytości, a jednocześnie nie przyczyniła się do wzrostu masy ciała ani ilości tkanki tłuszczowej.
- Obniża ryzyko chorób serca i udaru mózgu. Zawarte w niej jednonienasycone kwasy tłuszczowe obniżają poziom skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi, a także LDL, czyli tzw. złego cholesterolu, który odkłada się w naczyniach krwionośnych i może je zablokować. Oliwa podnosi natomiast cholesterol o wysokiej gęstości, HDL, który jest dla organizmu pożyteczny, bo usuwa LDL z krwi.
- Chroni przed rakiem piersi, prostaty i jelita grubego. Naukowcy z Universitat Autònoma de Barcelona odkryli, że oliwa eliminuje proteiny potrzebne komórkom rakowym do przeżycia, a także chroni nasze DNA przed zmianami, które mogą prowadzić do raka. W badaniach in vitro stwierdzono, że obecne w oliwie z oliwek skwalen i β-sitosterol wykazują działanie ochronne przed tworzeniem się i rozwojem komórek rakowych.
- Jest polecana osobom cierpiącym na zapalenie stawów. Zawiera kwas olejowy, który zapobiega tworzeniu się substancji wywołujących zapalenie. Pomaga zmniejszyć i złagodzić stan zapalny, a dzięki temu zwalcza ból. Działa jak lek bez żadnych skutków ubocznych.
- Chroni przed cukrzycą. Badania opublikowane w piśmie „Annals of Internal Medicine” wykazują, że oliwa zmniejsza ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 aż o 40%, nawet jeśli mamy nadwagę lub zaniedbujemy codzienną aktywność fizyczną.
- Zmniejsza ryzyko osteoporozy dzięki temu, że poprawia mineralizację kości i sprawia, że łatwiej wchłaniają one wapń dostarczany z żywnością.
- Dzięki obecności witamin, minerałów, przeciwutleniaczy i polifenoli wzmacnia układ odpornościowy, odmładza, dodaje urody i chroni organizm przed wieloma chorobami.
Jak wybrać najlepszą oliwę z oliwek?
Najlepsza do spożycia jest oliwa extra vergin (w polskim nazewnictwie oliwa z oliwek ekstra z pierwszego tłoczenia), czyli 
Najlepszą oliwę uzyskuje się ze zbiorów z połowy listopada i początku grudnia, kiedy oliwki w 1/3 mają kolor czarny. Wyjątkowo cenione są oczywiście te zbierane ręcznie. Jeśli na butelce znajduje się informacja, że oliwa została wyprodukowana z oliwek zbieranych ręcznie i tłoczonych w przeciągu 24 godzin po zbiorach, to znaczy, że oliwa jest najlepszej jakości.
Jeśli jednak nie ma takiej informacji na etykiecie, nie warto przepłacać i kupować zbyt drogiej oliwy.
Ważny jest smak i zapach. Dobrej jakości oliwa pachnie jak oliwki z lekką nutą jabłek. Jej smak jest lekko pieprzowy. Jeśli go wyczuwamy i delikatnie szczypie nas w język, to znaczy, że oliwa jest bardzo dobra. Oliwki są cierpkie i gorzkie, więc smak dobrej oliwy nie może być słodki, kwaśny ani metaliczny. Taki posmak może świadczyć o zjełczeniu oliwy lub zmieszaniu jej z jakimś dodatkiem.
Oliwa, którą wybieramy w sklepie, powinna być:
- czystą oliwą (nie mieszanką) extra vergine
- w ciemnej butelce
- z krótką datą przydatności do spożycia
Czy oliwa z oliwek jest dobra do smażenia?
Czy ten wspaniały złoty płyn nadaje się również do smażenia? Okazuje się, że tak. Wskazują na to m.in. badania opublikowane w Journal of Medicinal Food (S. Farnetti, Food Fried in Extra-Virgin Olive Oil Improves Postprandial Insulin Response in Obese, Insulin-Resistant WomenJ Med Food 14 (1) 2011).
Oto 4 powody, dla których można smażyć na oliwie:
- Ma wysoką temperaturę dymienia
- Zawiera dużo jednonienasyconych kwasów tłuszczowych
- Jest bogata w naturalne antyutleniacze, m.in. skwalen i witaminę E
- Nadaje smażonym potrawom szlachetny smak i zapach
Temperatura dymienia to moment, w którym produkt pod wpływem ciepła zaczyna się degradować i wyzwalać substancje rakotwórcze. Oliwa ma jedną z najwyższych spośród wszystkich tłuszczów temperaturę dymienia – wynosi około 210 stopni Celsjusza. Jest wyższa o 30 stopni od rekomendowanej temperatury smażenia (180° C).
Jednonienasycone kwasy tłuszczowe jako jedyne nie podlegają degradacji podczas obróbki cieplnej, nie utleniają się, a więc mogą być używane do smażenia. Najbogatsza w te kwasy jest właśnie oliwa z oliwek. Na 100 g zawiera aż 73,7 g jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, którym zawdzięcza swoje niezwykłe właściwości zdrowotne.
Antyutleniacze powodują obniżenie tempa szkodliwych przemian wywołanych wysoką temperaturą. Mechanizm ich działania polega głównie na przerywaniu rodnikowej reakcji łańcuchowej. W oliwie z oliwek występuje naturalny antyutleniacz – skwalen, który zapobiega nowotworom, obniża poziom złego cholesterolu i pomaga zachować gładką i sprężystą skórę. (Dominik Kmiecik, Józef Korczak „Tłuszcze smażalnicze – jakość, degradacja termiczna i ochrona”, Katedra Technologii Żywienia Człowieka, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2010, Tom 4, Zeszyt 2, s.5)
Jakie potrawy można smażyć na oliwie z oliwek?
Możemy śmiało używać oliwy do smażenia np. mięsa, warzyw czy ryb. Filet z kurczaka czy łososia usmażony na oliwie, połączony z warzywami, to świetny pomysł na obiad. Pamiętajmy jednak o przestrzeganiu kilku uniwersalnych zasad:
- Mięso powinno być suche, w temperaturze pokojowej i nieposolone (solimy dopiero pod koniec smażenia)
- Oliwa nie nadaje się do smażenia w głębokim tłuszczu
- Należy smażyć potrawy możliwie jak najkrócej
- Oliwa powinna być dobrze rozgrzana
Oliwa z oliwek to tylko jeden ze zdrowych produktów, jakie wykorzystuję w moich przepisach. Jeśli szukasz zdrowych przepisów, oto, co jeszcze możesz zrobić…
Dobre jedzenie to klucz do zdrowego życia. Chciałabym podzielić się z Tobą tym dobrym jedzeniem. Pokażę Ci gdzie znaleźć mnóstwo pysznego i zdrowego jedzenia, przypraw, ziół i innych składników odżywczych, które w naturalny poprawią problemy z trawieniem, obniżą cholesterol, ciśnienie krwi, są świetne jeśli masz cukrzycę 2 stopnia, dodadzą Ci energii i sił. To jedzenie znajdziesz na następnej stronie!
Odkryjesz kilkanaście sztuczek, które pomogą Ci zachować piękne ciało i młody wygląd.
Nawet o 10-15 lat!…kliknij przycisk poniżej, aby przejść do następnej strony, a potem ciesz się z pysznego i unikalnego jedzenia, dzięki któremu poczujesz się młodziej i lżej.
